Hội chứng ống cổ tay: nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả

Hội chứng ống cổ tay (Carpal Tunnel Syndrome) là bệnh lý thần kinh ngoại biên phổ biến hiện nay. Việc hiểu rõ nguyên nhân, nhận diện sớm các triệu chứng và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp sẽ giúp phòng ngừa biến chứng nghiêm trọng và hạn chế tái phát.

1. Hội chứng ống cổ tay là gì?

Hội chứng ống cổ tay (tiếng Anh là Carpal Tunnel Syndrome) xảy ra khi dây thần kinh giữa – một dây thần kinh quan trọng đi qua ống cổ tay – bị chèn ép hoặc tổn thương. 

Ống cổ tay là một cấu trúc hẹp ở cổ tay được tạo nên bởi xương và dây chằng. Dây thần kinh giữa đi cùng các gân gấp ngón tay trong ống này và điều khiển cảm giác cũng như vận động một phần bàn tay.

2. Nguyên nhân gây hội chứng ống cổ tay

Có nhiều yếu tố nguy cơ gây ra hội chứng ống cổ tay. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến:

Di truyền

Ống cổ tay có thể nhỏ hơn tự nhiên ở một số người hoặc có thể có những khác biệt về mặt giải phẫu. Điều này làm thay đổi lượng không gian cho dây thần kinh — và những đặc điểm này có thể di truyền trong gia đình.

Sử dụng tay liên tục

Những công việc yêu cầu cử động tay, cổ tay lặp đi lặp lại trong thời gian dài như đánh máy, sử dụng chuột máy tính, may vá, sử dụng dụng cụ rung, cầm nắm chặt,… có thể gây viêm và chèn ép dây thần kinh giữa.

Thay đổi nội tiết

Phụ nữ mang thai, mãn kinh hoặc người mắc các rối loạn nội tiết như suy giáp có nguy cơ cao do tình trạng giữ nước gây phù nề vùng cổ tay.

Chấn thương hoặc dị tật cổ tay

Gãy xương, viêm khớp dạng thấp, viêm bao gân hoặc cấu trúc giải phẫu hẹp bẩm sinh cũng có thể làm tăng áp lực lên ống cổ tay.

Bệnh lý toàn thân

Bệnh tiểu đường, béo phì, bệnh thận mạn, lupus… Đây là những bệnh có thể ảnh hưởng đến dây thần kinh, làm tăng nguy cơ mắc hội chứng ống cổ tay.

3. Triệu chứng điển hình của hội chứng ống cổ tay

Ban đầu, các triệu chứng liên quan đến hội chứng ống cổ tay thường biểu hiện vào ban đêm. Theo thời gian, tình trạng diễn ra cả ngày lẫn đêm, đặc biệt khi làm các động tác lặp đi lặp lại:

• Tê bì, ngứa ran, châm chích: chủ yếu ở ngón cái, ngón trỏ, ngón giữa và một nửa ngón đeo nhẫn. 
• Cảm giác đau rát, buốt, đặc biệt về đêm.
• Tê buốt khi lái xe.
• Tê buốt kéo dài cả ngày và nặng dần về đêm. Tình trạng này kéo dài khiến người bệnh mất ngủ, mệt mỏi và suy giảm sức khỏe tổng thể.
• Yếu và vụng về ở tay: trạng nặng khiến cơ ô mô cái teo dần làm mất cảm giảm. Lúc này, tay yếu đi dẫn đến khó cầm nắm, khó thực hiện các chuyển động cần sự khéo léo

4. Chẩn đoán hội chứng ống cổ tay

Để xác định chính xác hội chứng ống cổ tay, bác sĩ thường kết hợp nhiều phương pháp. Mục tiêu giúp nhận diện chèn ép dây thần kinh giữa và loại trừ các nguyên nhân khác gây tê bì tay.

Thăm khám lâm sàng chuyên sâu

Bác sĩ sẽ thực hiện các bài kiểm tra chuyên biệt.

• Dấu hiệu Tinel: Khi gõ nhẹ hoặc chạm vào vùng ống cổ tay cảm thấy tê ran, châm chích lan xuống các ngón tay. Đây có thể là dấu hiệu dây thần kinh giữa đang bị kích thích.
• Dấu hiệu Phalen: Giữ cổ tay gập tối đa trong khoảng một phút. Tình trạng tê bì ở ngón cái, trỏ, giữa và nửa ngón áp út xuất hiện và tăng lên . Đó là dấu hiệu của Hội chứng ống cổ tay.

Điện cơ đồ (EMG) và đo tốc độ dẫn truyền thần kinh:

Đây được xem là “tiêu chuẩn vàng” trong chẩn đoán. Phương pháp này giúp đánh giá chính xác tổn thương. Bên cạnh đó giúp xác định dây thần kinh có bị chậm dẫn truyền tín hiệu hay không.

Việc chẩn đoán sớm Hội chứng ống cổ tay có ý nghĩa then chốt. Điều này giúp việc điều trị đạt hiệu quả cao và ngăn ngừa các hệ lụy lâu dài.

5. Những hệ lụy không thể xem thường từ Hội chứng ống cổ tay

Cảm giác tê bì các ngón tay có thể chỉ là dấu hiệu ban đầu. Nếu không được can thiệp kịp thời, bệnh có thể dẫn đến nhiều ảnh hưởng nghiêm trọng:

Suy giảm chức năng vận động bàn tay

Theo thời gian, tình trạng tê dần nặng lên và dai dẳng cả ngày lẫn đêm. Các động tác đòi hỏi sự khéo léo như cài cúc áo, cầm nắm, đánh máy,… sẽ trở nên khó khăn. Điều này trực tiếp cản trở sinh hoạt hàng ngày của người bệnh.

Mất ngủ

Những cơn tê buốt kéo dài về đêm không chỉ gây khó chịu, khiến bạn trằn trọc và mất ngủ. Thiếu ngủ kéo dài dẫn đến mệt mỏi, uể oải, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe tổng thể.

Nguy cơ teo cơ và yếu bàn tay vĩnh viễn

Một trong những biến chứng đáng lo ngại nhất là teo cơ ô mô cái. Lúc này, cơ ô mô cái mất dần chức năng và teo nhỏ. Điều này dẫn đến sức mạnh bàn tay suy yếu nghiêm trọng. Đáng nói là tình trạng teo cơ này rất khó hoặc không thể hồi phục nếu đã quá muộn.

Khó phục hồi hoàn toàn ngay cả khi điều trị 

Hậu quả rất nghiêm trọng nếu dây thần kinh giữa chịu tổn thương kéo dài. Lúc này, kể cả khi được điều trị thì khả năng bàn tay lấy lại hoàn toàn cảm giác và sức mạnh cũng sẽ bị hạn chế. Có nghĩa là bạn phải chấp nhận một mức độ suy giảm chức năng nhất định vĩnh viễn.

Đừng chủ quan nếu bạn thường xuyên bị tê tay và nhận thấy các triệu chứng dần nặng hơn. Việc đi khám sớm là vô cùng cần thiết để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, ngăn chặn những biến chứng không thể phục hồi.

6. Cách điều trị hiệu quả Hội chứng ống cổ tay

Việc điều trị hội chứng ống cổ tay phụ thuộc vào mức độ bệnh. Mục tiêu là giảm đau, giảm áp lực lên dây thần kinh giữa và phục hồi chức năng tay.

Điều trị bảo tồn

Đây là các biện pháp khá đơn giản, chủ yếu dựa trên việc thay đổi lối sống hàng ngày. Điều này để giúp dây thần kinh được thư giãn, hạn chế triệu chứng tê bì chân tay. Tuy nhiên, điều trị bảo tồn chỉ hiệu quả khi ở giai đoạn sớm. Nếu bạn đã trải qua hơn 6 tháng liên tục với các triệu chứng không hề thuyên giảm, đó là lúc cần xem xét đến phương án phẫu thuật. 

Phẫu thuật 

Phẫu thuật là lựa chọn tối ưu để giải quyết dứt điểm Hội chứng ống cổ tay. Đây là thủ thuật an toàn, hiệu quả giúp làm mất hẳn các triệu chứng tê.

• Trong 1 – 2 tuần đầu: Triệu chứng tê bì sẽ giảm rõ rệt trong 24 giờ đầu và hết dần trong những ngày tiếp theo.
• Sau 2 – 4 tuần: Vết mổ thường đã liền và bệnh nhân có thể bắt đầu các bài tập vật lý trị liệu nhẹ nhàng theo hướng dẫn của bác sĩ. Các hoạt động sinh hoạt hàng ngày cơ bản có thể được thực hiện cẩn thận.
• Trong vòng 1 – 2 tháng: Sức mạnh cầm nắm và chức năng bàn tay sẽ dần được cải thiện rõ rệt. Hầu hết bệnh nhân có thể quay trở lại công việc thường ngày.

Thạc sĩ, bác sĩ Đỗ Vũ Anh – chuyên gia trong điều trị Hội chứng ống cổ tay

Thăm khám và điều trị cùng Thạc sĩ, Bác sĩ Đỗ Vũ Anh – chuyên gia trong chẩn đoán và điều trị Hội chứng ống cổ tay bằng tiểu phẫu an toàn, thẩm mỹ, không tái phát.

Ths.BS Đỗ Vũ Anh tốt nghiệp chuyên ngành bác sĩ nội trú chỉnh hình tại Bệnh viện Bichat-Beaujon, Cộng hòa Pháp và có hơn 12 năm kinh nghiệm công tác tại Khoa Phẫu thuật Chi trên và Y học Thể thao, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức. Với nền tảng chuyên môn vững chắc cùng kỹ thuật tiểu phẫu ít để lại sẹo, Ths.BS Đỗ Vũ Anh đã thực hiện thành công hơn 8.000 ca tiểu phẫu bệnh lý Hội chứng ống cổ tay, giúp nhiều người thoát khỏi tê tay và trở lại cuộc sống thường nhật.

Đặt lịch khám ngay để được thăm khám trực tiếp bởi Thạc sĩ, bác sĩ Đỗ Vũ Anh tại Phòng khám Vietlife. Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY.